آشنایی با اجزاء دکل حفاری Jack Up

در مطلب قبل، درباره انواع دکل های حفاری Jack Up توضیح داده شد در این مطلب قصد دارم شما را با اجزاء دکل حفاری jack up آشنا کنم. در یک تقسیم­ بندی کلی، یک دکل حفاری از نوع Jack Up را می­توان به دو بخش تقسیم نمود.

1. بدنه (Hull)
2. پایه­ ها (Legs)

اجزاء دکل حفاری Jack Up – بدنه (Hull)

منظور از بدنه، قسمت Barge شکل دکل حفاری می­باشد. کلیه تجهیزات مورد نیاز دکل، اعم از تجهیزات حفاری (Drilling Equipment)، محل­های زندگی کارکنان و دفاتر اداری (Accommodation)، مخازن (Tanks)، انبارها و… در داخل بدنه و یا روی عرشه (Deck) آن قرار گرفته­اند. بدنه دکل باید به گونه­ای طراحی و ساخته شود که ضمن داشتن فضای مناسب و استفاده بهینه از آن برای نصب تجهیزات، از استحکام کافی برای تحمل بارهای وارده در حین عملیات برخوردار باشد. علاوه برا این از آنجا که Jack Upها به هنگام حمل و نقل در دریا، در معرض امواج دریا قرار دارند، سازه آن­ها باید توان تحمل بارهای ناشی از امواج و کلاً کار در محیط دریا را داشته باشد.

شکل (2 – 2) – اتصال پایه ­ها به یکدیگر با انواع Matهای A شکل، مستطیلی و دوگانه

بدنه بیشتر به صورت سه گوش یا چهارگوش ساخته می­شود. از آن­جا که دکل­های مزبور در دریا فعالیت می­کنند، روش نامگذاری خاصی که برای شناورها مورد استفاده قرار می­گیرد، در مورد آن­ها نیز صدق می­کند، بدین صورت که قسمت انتهایی آن که حفاری از آن سمت انجام می­گیرد، Aft یا Stern نامیده می­شود. در صورتی که یک ناظر به گونه­ای بایستد که این قسمت پشت سر وی واقع گردد، سمت راست وی Starboard Side و سمت چپ Port Side نامیده می­شود. نحوه استقرار تجهیزات در بدنه Jack Up به گونه­ای است که توزیع وزن به شکل مناسبی در بدنه صورت گیرد. این مسأله چه در هنگام شناور بودن بدنه و چه در هنگام عملیات حفاری حائز اهمیت است. اهم قسمت­های بدنه Jack Up به شرح زیر می­باشد:

محل زندگی کارکنان (Accommodation)

از آنجا که واحدهای حفاری دریایی عمدتاً در مناطق دور از ساحل حفاری می­کنند و کارکنان دکل حداقل به مدت دو هفته کامل در آن به سر می­برند، کلیه تمهیدات لازم برای سکونت و آسایش آنان در دکل پیش­بینی می­گردد.

تأمین رفاه و آسایش کارکنان در هنگام سکونت در واحدهای دریایی و ایجاد فضای مناسب برای استراحت آنان، در برطرف کردن و یا کاهش خستگی جسمی و روحی ناشی از کار و دوری از خانه و در نتیجه کاهش ضریب اشتباه (که گاه ممکن است باعث ایجاد خسارت جبران­ناپذیر گردد) نقش به سزایی دارد. بسته به موقعیت کارکنان، اتاق­های یک یا دو نفره برای سکونت آنان در دکل تعبیه شده است. تعداد کمی از اتاق­ها دارای حمام و دستشویی اختصاصی هستند ولی برای اکثر اتاق­ها، بین هر دو اتاق یک سرویس حمام و دستشویی برای استفاده مشترک قرار داده می­شود. این اتاق­ها و وسایل داخل آن به گونه­ای طراحی می­شود که آسایش کارکنان در مواقع استراحت آنان به بهترین نحو ممکن فراهم گردد. به عنوان مثال سیستم­های تهویه و میزان عایق بودن دیواره ­ها به گونه­ای است که بتواند شرایط آب و هوایی مطلوب را در اتاق فراهم نماید. وسایل موجود در اتاق از لحاظ نوع، شکل طراحی، چیدمان و نحوه نصب نیز قوانین و مقررات مخصوص به خود را دارند که در استانداردها و کتب راهنما به تفصل بیان گردیده­اند. معمولاً افراد ساکن در یک اتاق دو نفره در دو شیفت متفاوت کار می­کنند که این امر باعث می­شود هر فرد در شیفت استراحت خود در اتاق تنها باشد. همچنین دکل به واحدهای غذاخوری (Mess Room)، آشپزخانه (Galley)، انبار و سردخانه برای نگهداری مواد غذایی، واحد لباسشویی (Laundry Room)، مکان­های برای استراحت و تفریح نظیر سالن بدن­سازی و اتاق تلویزیون (TV Room) و … مجهز می­گردد. شکل (2 – 3) سالن غذاخوری یک دکل را نشان می­دهد. همچنین دفاتر اداری، آرشیو اسناد فنی، بخش مخابرات و ناوبری نیز در Accommodation جای داده می­شوند. کلیه قسمت­های گفته شده در طبقات مختلف Accommodation که معمولاً چهار یا پنج طبقه است، قرار دارند. تناسب فضای اختصاص داده شده به هر قسمت با نوع عملیات و تجهزات مربوطه، از اهمیت بالایی برخوردار می­باشد. علاوه بر این نحوه چیدمان درست اماکن نامبرده شده نیز بسیار حائز اهمیت است.

همچنین طراحی راهروها و راه­ پله­ ها باید به گونه­ای صورت گیرد که فضای حرکتی لازم برای رفت و آمد پرسنل و حمل و نقل وسایل مورد نیاز، وجود داشته باشد. معمولاً در ساخت اماکن فوق از موادی استفاده می­شود که در صورت بروز حوادثی مانند آتش­سوزی مشکلات خاصی ایجاد نگردد. به عنوان مثال از موادی که در صورت اشتعال، گازهای سمی تولید می­کنند، برای ساختن بخش­های فوق استفاده نمی­شود. شرایط تهویه، نور، میزان عایق بودن در برابر صوت و مسائلی از این دست نیز باید با نوع استفاده­ای که از فضا می­شود، در تطابق کامل باشد. به علت اهمیت بالای Accommodation در واحدهایی که در دریا فعالیت می­کنند، قوانین و استانداردهای زیادی برای آن نوشته شده است که در آن­ها حداقل شرایط لازم برای این قسمت قید شده است. اداره کشتیرانی آمریکا (American Bureau Of Shipping) که به اسم اختصار ABS معروف است در جزوه­ای تحت عنوان (Giude For Crew Habitability Installations) شرایط لازم برای قسمت­های مختلف Accommodation را از لحاظ نور، دما، رطوبت، صدا و … به منظور تأمین آسایش کارکنان بیان نموده است.

اجزاء دکل حفاری jack up – مخازن (Tanks)

به علت شرایط عملیاتی دکل­های حفاری دریایی و دوری آن­ها از مراکز تأمین مواد مورد نیاز، به منظور ذخیره­سازی و نگهداری مواد مختلف روی دکل، مخازن مختلفی پیش­بینی می­شود. نوع، تعداد و حجم این مخازن در طراحی­های مختلف متفاوت است، ولی می­توان گفت اهم مخازن که در اکثر واحدها وجود دارند به شرح زیر می­باشد:

مخازن گل (Mud Tanks)، مخازن Preloading، مخازن آب شرب (Potable Water Tanks)، مخازن آب حفاری (Drill Waters)، مخازن سوخت (Fuel Tanks)، مخازن روغن (Oil Tanks)، مخازن جمع­آوری آب­های سطحی (Bilge Tanks)، مخازن نگهداری مواد اولیه و … شکل (2 – 4)

شکل (2 – 4) – مخازن Jack Up

شماتیکی از نحوه قرارگیری مخازن درون بدنه Jack Up و شکل (2 – 5) یک نمونه نقشه مخازن را نشان می­دهد.

توضیح مختصر هر یک از مخازن به شرح زیر است:

مخازن گل (Mud Tanks)

این مخازن به منظور آماده­سازی و ذخیره­سازی گل حفاری در دکل تعبیه می­شوند.

مخازن Preloading) Preload Tanks)

این مخازن حجم زیادی از بدنه را به خود اختصاص داده­اند. به هنگام نصب دکل، با پر شدن این مخازن توسط پمپ­های آب شور، دکل سنگین شده و عملیات Preloading انجام می­شود. این مخازن تحت عنوان Ballast Tanks نیز شناخته می­شوند.

مخازن آب شیرین (Potable Water Tanks)

این مخازن جهت ذخیره­سازی آب شیرین مورد نیاز کارکنان واحد حفاری مورد استفاده قرار می­گیرد. آب ذخیره شده در این مخازن توسط آب­شیرین کن تهیه شده و برای شست و شو مورد استفاده قرار می­گیرد. در برخی از دکل­ها از اب معدنی جهت شرب استفاده می­شود و در برخی دیگر تأمین آب شرب مورد نیاز توسط آب­شیرین کن صورت می­گیرد.

مخازن آب حفاری (Drill Water Tanks)

آب شیرین مورد نیاز برای ساختن گل حفاری و یا شستن قسمت­های مختلف دکل و تجهیزات توسط کشتی به دکل حفاری منتقل گشته و در این مخازن ذخیره می­گردد.

مخازن ذخیره سوخت (Fuel Tanks)

سوخت مورد نیاز تجهیزات واحد حفاری با کشتی به محل دکل منتقل می­گردد و از کشتی به دکل پمپ شده، در این مخازن ذخیره می­گردد.

مخازن سوخت مصرفی روزانه (Fuel Daily Tanks)

سوخت از مخازن تصفیه به این مخازن منتقل می­گردد و تجهیزات، سوخت مصرفی خود را از این مخازن دریافت می­کنند.

مخازن روغن (Oil Tanks)

روغن مورد نیاز دستگاه ­های مختلف در این مخازن ذخیره می­گردد. انواع مختلف روغن در مخازن جداگانه نگهداری می­شوند.

مخازن جمع­آوری آب­های سطحی (Bilge Tanks)

آب جمع شده در سطوح مختلف در اثر بارندگی یا شستشو، از طریق مجراهای تعبیه شده به این مخازن وارد می­شود و پس از جدا کردن مواد آلاینده محیط زیست از آن، به دریا ریخته می­شود.

طراحی بدنه (Hull) و قسمت­های مختلف دکل باید به گونه­ای باشد که کلیه آب­های سطحی به این مخازن منتقل گردد، به عبارت دیگر آب در هیچ یک از قسمت­ها جمع نشود.

مخازن نگهداری مواد اولیه

برای ذخیره­سازی مواد افزودنی به گل حفاری نظیر باریت، بنتونیت و همچنین سیمان، مخازنی در واحد حفاری تعبیه می­گردد.

محل فرود هلی­کوپتر (Heli Deck)

به علت بعد مسافت بین مناطق عملیاتی و ساحل برای انتقال برخی مواد و پرسنل از هلی­کوپتر استفاده می­شود. به همین دلیل روی دکل مکانی برای فرود هلی­کوپتر در نظر گرفته می­شود. این قسمت معمولاً در بالای Accommodation قرار داده می­شود. طراحی و ساخت این قسمت به گونه­ای صورت می­گیرد که وسعت کافی برای عملکرد هلی­کوپتر وجود داشته و سازه آن برای تحمل بارهای اعمال شده از استحکام کافی برخوردار باشد.

در گذشته این قسمت در سمت جلوی دکل (مقابل بخشی که حفاری از آن جا صورت می­گرفت) قرار داده می­شد (شکل 2 – 6)، اما امروزه این قسمت معمولاً در سمت راست (Starboard Side) نصب می­گردد (شکل 2 – 7).

شکل (2 – 6) – Helideck در جلو Jack

شکل (2 – 7) – Helideck در سمت راست Jack up

در این محل تجهیزات سوخت­گیری و همچنین تجهیزات آتش­نشانی برای مقابله با حوادث احتمالی پیش­بینی شده است. از آن­جا که به علت بارندگی و یا استفاده از وسایل آتش­نشانی و … امکان جمع­شدن آب یا مایعات دیگر وجود دارد، به منظور تسریع در تمیز کردن آن­ها و جلوگیری از ورود آب یا سایر مایعات به سایر قسمت­ها، مجراهایی برای خروج آن­ها در کف دکل تعبیه می­گردد.

اجزاء دکل حفاری Jack Up – جرثقیل (Crane)

به منظور انتقال تجهیزاتی نظیر لوله­ ها از کشتی به دکل حفاری و همچنین جابجایی لوازم روی دکل حفاری، جرثقیل­هایی تعبیه می­شود. تعداد، ظرفیت و شعاع عملکرد جرثقیل­ها بسته به نوع دکل حفاری متغیر است. معمولاً روی Jack Upها دو تا سه جرثقیل نصب می­شود. (شکل 2 – 8) یک Jack Up چهار پایه را که دارای دو جرثقیل است، نشان می­دهد.

شکل (2 – 8) – جرثقیل Jack Up

تجهیزات مخابراتی (Communication System)

کلیه واحدهایی که در دریا فعالیت می­کنند، اعم از کشتی­ها، سکوهای نفتی، واحدهای حفاری و … برای تعیین موقعیت خود، ارتباط با ساحل و یا سایر واحدهای دریایی به منظور رفع نیازها و یا درخواست کمک در مواقع ضروری و یا دریافت اطلاعات، به تجهیزات مخابراتی مجهز می­باشند.

تنوع این تجهیزات برای یک واحد دریایی به گونه­ای است که واحدها بتوانند در هر شرایطی و هر منطقه­ای، خصوصاً در مواقع اضطراری با واحدهای مستقر در دریا و خشکی ارتباط برقرار نموده، پیام ارسال یا دریافت دارند. علاوه بر تجهیزات مخابراتی فوق­الذکر که امکان ارتباط با محیط خارج را فراهم می­نماید، هر واحد دریایی به یک سیستم مخابراتی داخلی برای ارتباط قسمت­های مختلف با یکدیگر نیازمند است.

تجهیزات مخابراتی برای ارتباط با خارج

نواحی بحری از لحاظ ارتباطی به چهار دسته تقسیم می­شوند. نواحی که در آن­ها امکان ارتباط با ساحل از طریق امواج با فرکانس بالا (VHF) امکان­پذیر باشد، ناحیه A1 (1A Area)، مناطقی که ارتباط آن­ها با ساحل از طریق امواج با فرکانس متوسط (MF) فراهم شود ناحیه A2 (2A Area)، نواحی که از طریق ماهواره قابلیت ارتباط با ساحل را داشته باشند ناحیه A3 (3A Area) و بالاخره مناطقی که در هیچ یک از موارد فوق نگنجد ناحیه A4 (4A Area) نامیده می­شوند. لازم به ذکر است امواج رادیویی براساس فرکانس خود به صورت زیر طبقه­بندی می­شوند:

3/0 تا 3 مگا هرتز: MF (Middle Frequency)

3 تا 30 مگا هرتز: HF (High Frequency)

30 تا 300 مگا هرتز VHF (Very High Frequency)

300 تا 3000 مگا هرتز: UHF (Ultra High Frequency)

با توجه به نوع عملیات دکل حفاری Jack Up، تجهیزات مخابراتی آن به گونه­ای در نظر گرفته می­شود که ناحیه A3 را بپوشاند. کلیه تجهیزات مخابراتی در یک اتاق که اتاق مخابرات (Communication Room) نامیده می­شود قرار می­گیرند (شکل 2 – 9).

اهم وسایل مخابراتی که در یک Jack Up مورد استفاده قرار می­گیرد به شرح زیر می­باشد:

SSB Transciever

SSB که مخفف Single Side Band می­باشد، یک فرستنده – گیرنده رادیویی است که در باند فرکانسی 2 تا 30 مگاهرتز عمل می­نماید.

– E. P. I. R. B (Emergency Positioning Indicating Radio Beacon)

این وسیله یکی از مهم­ترین و معروف­ترین تجهیزات مخابراتی و شاید ایمنی در واحدهای دریایی به حساب می­آید. دستگاه مزبور در بدنه (Hull) واحد دریایی تعبیه می­شود و در مواقع بروز سانحه که بدنه به داخل آب فرو می­رود با انتشار سیگنال­هایی که معرف نام واحد دریایی و موقعیت آن است، ماهواره­ ها را از بروز سانحه مطلع می­نماید و ماهواره­ ها از نزدیک­ترین و در دسترس­ترین واحدها تقاضای کمک می­کنند.

– Marine VHF Radio

این رادیوها برای ارسال و دریافت پیام در باند فرکانسی 150 تا 165 مگاهرتز مورد استفاده قرار می­گیرند.

– Aircraft Radio Beacon Transmitter

دستگاه مزبور جهت ایجاد ارتباط با هلی­کوپتر در دکل حفاری قرار داده می­شود.

– Watch Receiver

این رادیو روی کانال 16 باند VHF تنظیم می­گردد و همواره آماده دریافت اطلاعات می­باشد. معمولاً پیام­های اضطراری روی این کانال ارسال می­گردد و اشغال آن برای مدت زمان بیشتر از یک دقیقه ممنوع می­باشد.

– Satellite Communication System

به طور کلی تجهیزات و سیستم­هایی که فرآیند تبادل اطلاعات را با استفاده از ماهواره ­ها انجام می­دهند تحت این نام شناخته می­شوند. تبادل پیام می­تواند به صورت صوتی (Voice) یا نوشتاری (Text) باشد.

– Telex, Facsimile

دستگاه Facsimile یا همان Fax و Telex به منظور ارسال پیام نوشتاری یا دریافت آن مورد استفاده قرار می­گیرد. اگر چه به علت وجود اینترنت، امروزه استفاده از آن­ها و مخصوصاً استفاده از Telex کاهش یافته است، اما به علت اهمیت ایمنی در دکل حفاری و این که قابلیت دریافت و ارسال هرگونه پیامی در هر جایی در مواقع اضطراری وجود داشته باشد، باز هم این سیستم­ها روی دکل حفاری تعبیه می­شود.

– Navtex

تمام اطلاعات مربوط به امور دریایی، اتفاقات، پیش­بینی آب و هوا و مسائلی از این دست به صورت نوشتاری توسط این دستگاه دریافت می­گردد.

سیستم ­های مخابراتی داخل دکل حفاری

علاوه بر سیستم­های مخابراتی گفته شده که جهت ارتباط دکل حفاری با خارج از دکل پیش­بینی شده­اند، برای ارتباطات داخلی نیز سیستم­های مخابراتی مهیا شده است. در دکل حفاری یک مرکز تلفن وجود دارد که ارتباط قسمت­های مختلف دکل حفاری نظیر اتاق­های کارکنان، اماکن اداری و … را فراهم می­سازد.

همچنین امکانات لازم برای پیج (Page) کردن افراد به صورت خصوصی یا عمومی در نقاط مختلف دکل تعبیه گردیده است.

علاوه بر این سیستم­های مخابراتی موضعی نظیر Walky Talky برای ارتباط کارکنان یک قسمت با یکدیگر پیش­بینی شده است. به عنوان مثال سیستم فوق نقش مؤثری جهت ایجاد ارتباط بین افراد مستقر روی Rig Floor و Derrickman ایفا می­نماید. (Derrickman روی Derrick در ارتفاع تقریباً 25 متر از کف دکل مستقر می­شود و عملیات قرار دادن لوله ­ها در Finger Board و خروج لوله ­ها از آن را انجام می­دهد).

اجزاء دکل حفاری Jack Up – پایه­ ها (Legs)

اتصالات پایه ­ها

اکثر ساختارهای پایه Jack Up ترکیبی سه بعدی از سه اتصال مذکور می­باشد، که در مجموع واحدی را تشکیل می­دهند که توان مقاومت در برابر انواع نیروهای وارد بر پایه ­های Jack Up را دارا می­باشد. کلیه نیروهای وارد بر ساختار Jack Up در تمامی اتصالات، چه در اتصالات موجود در یک صفحه (One Place Joints) و چه در اتصالات سه بعدی و چند صفحه­ای (Multi-Planer Joints)، به دقت مورد تحلیل قرار می­گیرند. نوع دیگری از اتصال که به T شکل معروف است، در واقع نوع خاصی از اتصال Y شکل می­باشد که در آن زاویه بین تیر اصلی (Chord) و تیر فرعی (Brace) در حدود 90 درجه می­باشد.

اتصال نوع T شکل مضاعف (Double T Joint) در ظاهر تقریباً مشابه نوع X شکل می­باشد ولی در عمل مانند ترکیبی از دو مفصل Y شکل و یا دو مفصل T شکل چسبیده به هم عمل می­کند. بطور کلی سازه خرپایی شکل پایه­ های Jack Up از مجموعه­ای از اتصالات مذکور بین تیرهای اصلی و فرعی تشکیل شده است. در شکل (2 – 10) نمونه­ هایی از انواع ساده اتصالات تیرهای اصلی و فرعی به یکدیگر، بصورت شماتیکی نشان داده شده است.

بطور کلی پایداری دکل­های Jack Up به دو پارامتر اصلی، یعنی طول پایه­ ها و ابعاد بدنه Jack Up بستگی دارد. محل مرکز ثقل (Center Of Gravity) دکل Jack Up رابطه تنگاتنگی با میزان پایداری آن دارد، بطوری که با افزایش طول پایه ­های Jack Up، بایستی فاصله بین پایه ­ها و همچنین ابعاد بدنه اصلی افزایش یابد، تا پایداری مجموعه Jack Up حفظ گردد.

شکل (2 – 10) – انواع مختلف اتصالات

مکانیزم حرکت پایه ­ها

بالا و پایین بردن پایه ­ها توسط سیستم­هایی موسوم به Jacking System انجام می­شود. حرکت پایه­ ها از مجراهای تعبیه شده در بدنه دکل صورت می­گیرد. وقتی که پایه ­ها به بستر دریا رسیده باشند، سیستم Jacking بدنه دکل را به سمت بالا می­کشد و وقتی دکل در حالت شناور باشد فقط پایه ­ها را بالا و پایین می­برند. سیستم Jacking شامل چندین واحد بلند کننده روی هر پایه است.

این سیستم­ها در دو نوع یافت می­شوند که عبارتند از سیستم هیدرولیکی Ram & Pin و سیستم Rack & Pinion که با نیروی الکتریکی حرکت می­کند.

سیستم هیدرولیکی (Ram & Pin)

در گذشته، از جک­های هیدرولیکی برای بالا و پایین بردن پایه ­ها و بدنه استفاده می­شد. یک سیستم هیدرولیکی Jacking معمولاً شامل یک و یا تعداد بیشتری پیستون روی هر پایه همراه با پین­های ملحقه به آن است. معمولاً یک رانشگر مرکزی هیدرولیکی برای تمام پایه ­ها مورد استفاده قرار می­گرفت، ولی در برخی واحدها هر پایه برای خود رانشگر هیدرولیکی مستقل داشت. این روش به دلیل دشواری کار برای پرسنل، سرعت پایین و نشت زیاد روغن امروزه جای خود را به سیستم­های دنده شانه­ای داده است (شکل 2- 11).

سیستم دنده شانه­ای (Rack & Pinion)

در این سیستم، شانه (Rack) روی ستون­های پایه ­های (Chord) نصب می­گردد و حرکت پایه ­ها به کمک چرخدنده­ ها (Pinion) صورت می­گیرد. چرخدنده­ ها نیروی محرکه خود را از الکتروموتورهایی که برای آن­ها تعبیه شده است، دریافت می­کنند (شکل 2 – 12). نیروی هر الکتروموتور از طریق یک جعبه دنده (Gear Box) به چرخدنده منتقل می­شود. به عنوان مثال برای یک دکل سه پایه که هر پایه آن سه ستون دارد و هر ستون توسط چهار چرخ دنده حرکت می­کند، مجموعاً 36 چرخدنده و الکتروموتور و 9 شانه وجود دارد.

روی اغلب واحدهای Jack Up، سیستم­های کنترلی برای تمام واحدهای Jacking تعبیه شده است. در سیستم کنترل Jacking، کنترلرهایی برای بالا بردن و پایین بردن هر کدام از پایه ­ها وجود دارد که میزان توان مصرفی را اندازه­گیری کرده و مصرف توان روی هر کدام از سیستم­های Jacking را نشان می­دهد. همچنین آژیر هشدار دهنده برای اعلام خطر در سیستم و نشانگرهایی برای مشخص کردن میزان آبخور Jack Up و مقداری از پایه که زیر Hull قرار گرفته، در آن پیش­بینی شده است. امروزه سیستم­هایی نیز برای مشخص کردن میزان بار لحظه­ای هر شاخه پایه و همچنین روی هر کدام از Pinionها یا جک­های سیستم بالابرنده، نصب می­شود. در برخی سیستم­ها سنسورهایی نیز برای نشان دادن میزان انحراف پایه­ ها از محل استقرار خود در نظر گرفته می­شود.

مکانیزم نصب و ثابت کردن پایه­ ها به بدنه Jack Up

بعد از حرکت دادن پایه­ ها به منظور شناور شدن و یا استقرار بر بستر دریا، برای جلوگیری از هرگونه لرزش و حرکت، پایه ­ها باید نسبت به بدنه ثابت شوند. در هنگام شناور بودن بدنه و به علت حرکات Roll و Pitch ناشی از امواج دریا، پایه ­ها ممکن است در جایگاه­ های خود حرکت نمایند که این مسأله می­تواند سبب بروز اشکالات و خرابی­هایی برای اجزای پایه و یا سیستم Jacking در نقاط تماس پایه با بدنه گردد. برای غلبه بر مشکل مذکور، روش­های مختلفی برای اتصال محکم پایه ­ها در جایگاه ­های خود به کار گرفته شده است. پایه­ های سکو توسط روش­های زیر نسبت به بدنه ثابت می­شوند:

سیستم Rack Chock

در این روش از اجزای مکانیکی قفل کننده استفاده می­شود که روی هر پایه نصب می­شوند و با درگیر شدن با دندانه­ های Rack، امکان حرکت را از پایه­ ها سلب می­کند. قفل­های Rack، به وسیله جک­های هیدرولیکی حرکت می­کنند و برای جلوگیری از خارج شدن آن­ها از موقعیت خود، وقتی که جک­ها به عقب برمی­گردند، پشت قفل­ها توسط ضامن فلزی محکم می­گردد (شکل 2 – 13).

پایه ­ها باید هم هنگام شناوری بدنه و هم در هنگام استقرار روی بستر دریا توسط قفل­ها به بدنه متصل و نسبت به آن ثابت باشند.

سیستم Leg Guide Chock

این وسیله ساده شامل یک گوی فلزی است که روی هر یک از لوله­ های پایه جوش داده شده است و هنگامی که بطور کامل در سر جای خود قرار گیرد، فاصله بین پایه­ ها و محل استقرار آنرا پر می­کند. گوه­ ها با استفاده از نیروهای محوری اصطکاکی به طرف بالا، وزن سکو را تحمل می­کنند.

سیستم Shimming

برای بعضی از پایه­ های استوانه­ای شکل، قطعات فلزی نیم دایره­ای بنام Shim در قسمت بالایی محل قرارگیری پایه، نصب می­شود. Shimها معمولاً به صورت جفت برای هر پایه به کار می­روند. بعضی از سیستم­های Shimming دارای قطعات فلزی بسیار سنگینی هستند که بایستی از بالابرهای دستی برای حمل و اتصال آن­ها استفاده نمود.